Spreektekst Reglement van Orde PS
Voorzitter, vandaag spreken we over een nieuw reglement van orde voor provinciale staten. De spelregels voor de manier waarop we hier ons vergaderwerk uitvoeren dus. Dat nieuwe reglement komt er niet omdat het oude niet voldeed, maar omdat een meerderheid van PS heeft gekozen voor een nieuwe werkwijze van Provinciale Staten, en die vergt een nieuw Reglement van Orde.
Er is hard gewerkt aan het nieuwe Reglement als uitwerking van die nieuwe werkwijze, en daarvoor willen we alle betrokkenen bedanken.
Voorzitter, de PVV is niet tegen 'een' nieuwe werkwijze, maar wel tegen het grootste deel van 'deze' nieuwe werkwijze. Toen deze werd voorgesteld voorzagen wij diverse praktische problemen en een berg chaos. Daarnaast bevat het nieuwe reglement voor de PVV onacceptabele zaken.
Voorzitter, het lijkt wel alsof niet de meest praktische werkwijze, maar vooral de boel 180 graden omdraaien een doel op zichzelf is geworden. Dat kan volgens de PVV niet de intentie zijn, want vergaderingen van Provinciale Staten zijn bedoeld om de dossiers voor Brabant te behandelen. Daartoe zijn wij hier gekozen.
Uiteraard realiseren wij ons dat de meerderheid voor deze nieuwe werkwijze heeft gestemd. We zijn nu een paar maanden later, en de PVV zou wel eens willen weten of diep in hun hart de voorstanders nog steeds zo blij zijn met die nieuwe werkwijze. Wij zullen de evaluatie die over enige tijd zal volgen in elk geval met belangstelling tegemoet zien.
Want hoe aantrekkelijk en hoe handig is nou eigenlijk een werkwijze in PS waarbij bijvoorbeeld stemming en debat van elkaar gescheiden is?
De theoretische gedachte achter het niet meer direct na de beraadslagingen stemmen over een voorstel was dat statenleden dan de vergadering en het provinciehuis kunnen verlaten om iets anders te gaan doen.
De praktijk is echter dat na de beraadslagingen het debat zonder ontknoping uitdooft als een nachtkaars. Dat is een domper voor de burger die het debat volgt en de journalist die een artikel erover wil schrijven. Wiens doel dienen PS nou? Dat van de burger of dat van zichzelf?
Het scheiden van debat en stemming is geen onlogische gedachte voor voltijdse parlementariërs die gedurende alle debatdagen van de week ook daadwerkelijk aanwezig zijn in of in de buurt van de vergaderzaal. Maar wij zijn geen fulltimers, wij zijn parttime politici. Het provinciehuis verlaten is geen optie, want hoe ga je dan bijvoorbeeld om met moties die vanwege hun aard wél direct stemming vergen?
Het gebruikte theoretische argument voor de scheiding tussen debat en stemming blijkt in de praktijk onzin te zijn.
Voorzitter, wat is de waarde van een reglement als de praktijk een aaneenschakeling is van uitzonderingen op het reglement? Vanaf september, het moment dat de nieuwe werkwijze in gebruik werd genomen, hebben we gestemd over 16 voorstellen (exclusief lijsten van ingekomen stukken en notulen). Bij slechts 7 van de 16 voorstellen hebben we gehandeld volgens de nieuwe werkwijze van stemming over voorstellen in een volgende vergadering. Wie het nog logisch vindt, mag het zeggen.
Voorzitter, dan het reglement. Dat reglement is niet 'in balans'. In een aantal opzichten zijn relatief kleine zaken tot in het grootste detail afgetimmerd, denk aan spreektijden en gedetailleerde beschrijving van wie, wat, en wanneer bij een mondelinge vraag. Terwijl bij iets groots als een themavergadering alles wordt afgetikt in één paragraafje, zonder al te veel poespas en nauwelijks spelregels. Waar is de balans?
Voorzitter, het nieuwe reglement bevat ook een aantal opmerkelijke wijzigingen die volstrekt niets te maken hebben met de introductie van de nieuwe werkwijze. Zo vindt de PVV de betutteling bij het indienen van teksten voor mondelinge vragen en actuele moties onacceptabel.
Waarom zouden wij bijvoorbeeld de tekst van mondelinge vragen of een actuele motie de dag voor een statenvergadering al bij de voorzitter moeten indienen? (artikel 26) Dit is toch de aard van democratie treden met voeten? Waarom zou de griffier/voorzitter vooraf de vragen nodig hebben? Welk probleem hádden we dat we hiermee oplossen, met andere woorden welk nuttig doel dient dit? En voorzitter wat is dan de volgende stap, dat we onze spreekteksten vooraf bij de griffie moeten indienen?
In artikel 29 (lid 4) staat: "Provinciale Staten nemen op advies van de procedurevergadering een besluit over een verzoek tot het houden van een interpellatiedebat bij vaststelling van de agenda van de vergadering van Provinciale Staten. "Hier is 'op advies van de procedurevergadering' later toegevoegd. De vraag is waarom PS tot een trekpopje wordt gedegradeerd die alleen maar pro forma een voorgekookt advies van de procedurevergadering zou moeten overnemen. Dat lijkt ons allerminst wenselijk.
Voorzitter, de PVV heeft een aantal amendementen en dient die bij deze in. Bij voorbaat geven wij daarbij aan dat dezen amendementen dus niet de enige bezwaren bij het nieuwe reglement zijn. Dit zijn echter wel zaken die wij los van de werkwijze onacceptabel vinden in het nieuwe reglement.