Spreektekst Transitie naar een Zorgvuldige Veehouderij 2020
1e termijn
Voorzitter,
Vandaag beslissen we over een van de belangrijkste dossiers, de transitie naar een Zorgvuldige Veehouderij 2020.
1) Wat is echter de definitie van zorgvuldig in deze?
Het dierenaantal is de afgelopen jaren explosief gestegen in bepaalde regio’s in Brabant. De Peelregio heeft zelfs de hoogste veedichtheid van Europa. Tijdens een werkbezoek in mijn regio Noord-Oost Brabant zag ik dat burgers lijnrecht tegenover elkaar staan. Het is triest om te zien dat de dorps- en wijkraden hier zijn verdwenen door de discussie omtrent veehouderij. De leefbaarheid in deze regio’s is aangetast. Zorgvuldig is dit allerminst.
Denklijn
De provincie heeft de rol op zich genomen om de regie te voeren in deze transitie naar een zorgvuldige veehouderij. Hoe we hier echter invulling aan geven en hoe we het instrument van de maatlat gaan inzetten, oftewel Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij (BZV), daar is ondanks het Brabantberaad oftewel Parma-conferentie nog geen overeenstemming over. Is er voor deze denklijn wel draagvlak bij het Rijk, de ketenpartners inclusief de retail en de burgers? De VVD Tweede Kamerfractie in Kamervragen gesteld dat de verduurzaming van de veehouderij geen taak is van de provinciale overheid. De afwezigheid van de retail bij de discussies baart de PVV zorgen, evenals het gebrek aan daadkracht en de ontbrekende resultaten van de commissie Van Doorn. Is de burger wel bereid om meer te betalen voor vlees wat volgend Van Doorn zogenaamd ‘’duurzaam’’ zou moeten zijn? 75% van de vleesproductie is bestemd voor de export, hoe beïnvloed dat het productieproces in Brabant? Desalniettemin ziet de PVV zeker kansen in de opgestelde denklijn naar een zorgvuldige veehouderij.
Naar aanleiding van het burgerinitiatief tegen megastallen en het groeien van de veestapel hebben wij ons als volksvertegenwoordigers in deze Staten duidelijk uitgesproken met de motie ‘’genoeg, geen vee erbij’. Dit schept terecht verwachtingen bij de burgers. Beloften om de overbelasting in Brabant en met name in de Peelregio aan te pakken moeten dan ook worden waargemaakt. Om dit te stimuleren zal de PVV dan ook met een amendement en motie komen om die zorgen dat de veestapel afneemt.
Voorzitter, aan het aanwezige publiek vandaag kunt u zien dat dit Statenvoorstel op bepaalde punten aan maatschappelijk draagvlak ontbreekt. De PVV hoopt dan ook dat van meet af aan ingezet wordt op volksgezondheid, leefbaarheid en dierenwelzijn.
We zullen dan ook een motie mede-indienen die vraagt om volksgezondheid voorop te plaatsen.
De maatlat oftewel Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij (BZV) moet echter geen instrument zijn om goedwillende ondernemers mee te slaan. Gezinsbedrijven en niet innovatieve boeren op leeftijd moeten ook hun brood kunnen blijven verdienen door gewoon boer te zijn. We zullen de moties die deze boeren het ondernemen onmogelijk zullen maken dan ook niet ondersteunen.
Megastallen
Volgens ZLTO biedt elke vergunning een kans om vernieuwing en verduurzaming van de veehouderij te versnellen. Ontwikkeling betekent echter niet per direct schaalvergroting. In het rapport ‘’Al het vlees duurzaam’’ van de commissie Van Doorn is aangegeven dat 1,5 hectare voor een veehouderij economisch voldoende is. Concurrentie moet niet zitten in schaalvergroting, maar in ontwikkeling binnen de keten.
Het voorliggend Statenvoorstel biedt de mogelijkheid voor meer megastallen. Dit door af te wijken van de eerder gestelde maximum bouwblokgrootte van 1,5 hectare, oftewel ruim twee voetbalvelden.
GS wil bij zogenaamde knelpunten hiertoe toestemming gaan verlenen, ook wanneer de BZV nog niet uitgewerkt is. Vanwege deze onduidelijke randvoorwaarden zou ik dan ook van GS willen horen:
2) wat knellend is en welke criteria en uitgangspunten worden hiervoor gehanteerd?
3) welke factoren bepalen of in een situatie sprake is van "overbelasting"?
4) -in de nota van wijziging is - zonder dit expliciet te vermelden - de gebruikmaking van de "algemene ontheffingsmogelijkheid" vervangen door "vigerend instrumentarium", welke instrumenten bedoelt GS hier concreet mee?
5) wat zijn de criteria die GS zal hanteren zolang er nog geen beschikking is over de BZV?
Grondgebondenheid
Belangrijk in deze hele discussie is transparantie en eenduidigheid naar de Brabantse burgers. Een eenduidige en heldere definitie van grondgebondenheid is hierbij van belang. Dat zien we momenteel bij een casus in Sint Anthonis en zou veel maatschappelijke onrust en procedures bij de Raad van State kunnen voorkomen. We zullen dan ook een amendement mede-indienen om in ieder geval de definitie van weidegang helder te formuleren.
Mestfabrieken
Volksgezondheid is voor de PVV van het grootste belang. Gezien de onzekerheden aangaande mestfabrieken, die tevens door de gezamenlijke huisartsen van Gemert-Bakel zijn geuit, zijn we dan ook tegen de komst van een van de grootste biogistinstallaties van Europa in Brabant. We praten over duurzaamheid, maar hoe duurzaam zijn de subsidieslurpende mestvergisters? Zoals de naam van dit stuk al aangeeft staat een zorgvuldige besluitvorming ook voorop. Met de maatlat en in de Verordening Ruimte zullen we deze mogelijkheden, met name nabij woonwijken, dan ook niet moeten toestaan. Bij de komst van 15-30 locaties, waar hebben we het dan over, locaties op industrieterreinen, in het buitengebied, mestverwerkers of mestvergisters?
Gedeputeerde De Boer heeft aangegeven dat hij inzicht wil hebben over de effecten die mestvergisters kunnen hebben op de volksgezondheid. Zolang er onduidelijk is bij de Statenleden over mestverwerking en- mestvergisting vindt de PVV het niet passend om daarop vooruitlopend een besluit te nemen. We zullen dan ook een amendement mede-indienen om dit onderdeel van het Statenvoorstel. (motie informatie steunen)
Geiten- schapen bouwstop
De PVV is voor het inzetten op volksgezondheid, leefbaarheid en dierenwelzijn. De grootste Q-koortsepidemie ter wereld heeft zich voorgedaan in de Peelregio. Momenteel zijn er nog ca 20 bedrijven in Brabant waar Q-koorts heerst. Brabant is dus nog lang niet Q-koorts vrij. Zolang de onderzoeken nog niet zijn afgerond er nog onduidelijkheden zijn omtrent de volksgezondheid en er dreigingen zijn voor de gezondheid is de PVV voorstander van het verlengen van de bouwstop voor de geiten- en schapenhouderijen. Zoals de sector zelf al aangaf zijn er nog steeds verbeteringen in de sector en is ontwikkeling ook mogelijk zonder schaalvergroting. We begrijpen en zien dat de sector verbeteringen heeft doorgevoerd. In uitzonderingssituaties kunnen – mede in het belang van de volksgezondheid – conform de zorgvuldigheidsscore oplossingen worden gezocht, zodat de sector ook niet stil hoeft te staan.
Voorbereidingsbesluit
Nadat in de laatste commissievergadering de eventuele mogelijkheid van een voorbereidingsbesluit ter sprake is gekomen, is bij Brabantse boeren met uitbreidingsplannen de vrees ontstaan dat vandaag zo’n bouw- en uitbreidingsstop zal worden afgekondigd. Tientallen bouwvergunningen zijn daarom nu al versneld ingediend. Om te voorkomen dat in de periode voordat de BZV van kracht wordt er nog meer vergunningen versneld worden aangevraagd op basis van de oude regels is de PVV voorstander om per direct een voorbereidingsbesluit te nemen voor een bouwstop in de overbelaste gebieden.
Dit betekent niet dat de agrarische sector voor langere tijd totaal niet vooruit kan en dat boerengezinnen richting een faillissement worden gedreven. Een provinciaal voorbereidingsbesluit is immers slechts maximaal een half jaar geldig. De gebruikelijke doorlooptijd voor vergunningen is vaak al veel langer, dus in de praktijk zal de impact op de sector zeer beperkt zijn. De ambtelijke organisatie in dit Provinciehuis zal echter in dat half jaar stevig aan de slag moeten om binnen een half jaar een zorgvuldige uitwerking op poten te zetten.
Motie Meerdaagse activiteiten
Als laatste dient de PVV een motie in over meerdaagse activiteiten. De aanleiding hiervoor is het ontbreken van een duidelijke en strikte budgettering vooraf bij de zogeheten Parma-conferentie, zowel bij de oorspronkelijke Parma-versie als de uiteindelijke Sint Michielsgestel variant. De onduidelijkheid heeft zowel vooraf als nadien gezorgd voor onvrede over zowel de kosten als de samenhang tussen enerzijds de besteding van de belastinggelden en anderzijds de bestedingsdoelen. Bij deze conferentie zijn de Statenleden niet vooraf geïnformeerd over de gewijzigde afspraken en GS heeft ook nadien niet direct een transparante verantwoording gegeven over de gemaakte kosten. Pas na een tweede ronde technische vragen is duidelijk geworden dat de provincie voor alle deelnemers de kosten heeft gedragen. Dit i.t.t. eerdere afspraken in het presidium.
6) Graag een reactie van GS hierop.
Dit geeft bij de PVV de indruk dat de begrote 50.000 euro opgemaakt moest worden. Om soortgelijke situaties in vervolg, o.a. bij de aangekondigde jaarlijkse vergaderingen van het Brabantberaad, te voorkomen komt de PVV met een motie. Duidelijke en strikte informatievoorziening over budget en begroting van kosten voorafgaand aan en in samenhang met de programmering aan Provinciale Staten.
2e termijn
Maatschappelijke dialoog
Voorzitter, onderdeel van voorliggend Statenvoorstel is om de dialoog met burgers aan te gaan. Vandaag hebben vele Brabantse burgers de moeite genomen om naar het provinciehuis te komen, daarvoor dank. Ik verbaas me dan ook erover als ik van hen hoor dat ze deze ochtend in een pauze niet eens met hun volksvertegenwoordigers in een publiek toegankelijke ruimte mochten spreken.
1) Graag een reactie hierop.
We hebben zojuist de persoonlijke definitie gehoord van duurzaamheid, maar
2) wat is de definitie van zorgvuldig in deze? Bij deze nogmaals het verzoek om een reactie van de gedeputeerde op deze vraag.
Megastallen
De PVV is voorstander van inzetten op volksgezondheid, leefbaarheid en dierenwelzijn.
Door in te stemmen met dit dossier krijgt GS de vrije hand krijgt om "knelpunten op te lossen". In 1e termijn heb ik hierover een viertal vragen gesteld. Wellicht dat de gedeputeerde in deze termijn deze vragen alsnog kan beantwoorden.
3) wat knellend is en welke criteria en uitgangspunten worden hiervoor gehanteerd?
4) welke factoren bepalen of in een situatie sprake is van "overbelasting"?
5) -in de nota van wijziging is - zonder dit expliciet te vermelden - de gebruikmaking van de "algemene ontheffingsmogelijkheid" vervangen door "vigerend instrumentarium", welke instrumenten bedoelt GS hier concreet mee?
6) wat zijn de criteria die GS zal hanteren zolang er nog geen beschikking is over de BZV?
Er is een duidelijke maatschappelijk ‘nee’ tegen megastallen. Dat hebben we vanochtend gezien in de protestactie van Megastallen nee én de verweesde achterban van de SP.
Daarom zal de PVV het amendement van GL tegen uitbreiding boven 1,5 hectare steunen, gezien er nog geen duidelijkheid is over de invulling van BZV - éérst moet er een duidelijke invulling in de BZV komen over waarborgen van de volksgezondheid, leefbaarheid en dierenwelzijn.
Monitoren vergunningsaanvragen
Conform Boederij.nl, journalist is overigens vandaag ook aanwezig, blijkt uit rondgang langs adviesbureaus die ondernemers begeleiden bij hun bedrijfsuitbreiding dat tientallen bouwvergunningen versneld worden ingediend. Deze groep is nu al in bezit van milieuvergunningen en vragen nu versneld bouwvergunningen aan. Gehele discussie zojuist gaat over aantallen vergunningen. Wanneer gaan we dit voorbereidingsbesluit in een extra Statenvergadering dan wel nemen?
Om mijn fractievoorzitter te citeren ‘’better safe then sorry’’. Laten we als Staten vandaag daadkrachtig optreden door alle aanvragen na vandaag vanuit de 16 overbelaste gebieden aan te houden en te toetsen op de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij zodra deze effectief is. Op deze wijze creëer je duidelijkheid en vertrouwen onder de Brabantse burgers door juist de maatschappelijke dialoog aan te gaan.
Uiteraard is de PVV tegen de komst van Asvam, oftewel 17.000 varkens, naar het overbelaste Deurne. We hebben dan ook een motie hiervoor mede-ingediend.
Motie Meerdaagse activiteiten
Terugkomend op de motie die de PVV heeft ingediend aangaande meerdaagse activiteiten.
Het is voor de PVV onbegrijpelijk en onacceptabel dat het college weigert om provinciale staten inzicht te geven in belastingmiddelen met name vooraf. Dit geeft GS een vrijbrief om te doen en laten wat ze willen.
Ingediende moties en amendementen:
Amendement een lege stal alleen is niet genoeg
Amendement mestverwerking en -vergisting