Spreektekst Verlenging Innovatiefonds
Voorzitter, in 2013 hebben PS investeringsfondsen ingesteld en daarvoor middelen uit de immunisatieportefeuille gealloceerd. Voor het innovatiefonds zijn daarbij middelen tot uiterlijk 2037 gealloceerd.
Bij de instelling van de fondsen hebben PS bijbehorende kaders vastgelegd, te weten: de maatschappelijke behoefte en het beleidskader, fondsdoelstellingen, beoogde resultaten en effecten, omvang en werking, voorwaarden bij de besteding van middelen, en organisatiestructuur en governance.
Daarbij is ook bepaald dat bij de vierjaarlijkse door PS vast te stellen evaluatie van elk van de fondsen, waarbij getoetst wordt of en in welke mate nog aan de voorwaarden en doelen wordt voldaan, door PS kan worden besloten tot bijstelling of beëindiging van de fondsen.
GS heeft de afgelopen tijd meermalen laten zien niet zoveel met evaluaties te hebben, en ook niet met volksvertegenwoordiging[1].
Zo ligt aan dit statenvoorstel voor verlenging van het innovatiefonds géén evaluatie ten grondslag. GS komt zelfs zonder enige schaamte met omgekeerde argumenten: 'Omdat we verlengen is evaluatie nu niet nodig', en 'het verlengen van het fonds vraagt dat we de evaluatiecyclus hernieuwd vaststellen'. Dat is de wereld op zijn kop en ook bestuurlijk onbehoorlijk. Het getuigt van minachting voor afspraken en voor de rol van PS, en nonchalance t.a.v. checks and balances.
Voorzitter als PS dit laten gebeuren, dan is de vraag aan de orde of collega statenleden hun rol eigenlijk wel serieus nemen. Of is een leuk baantje na een periode van gedwee statencorvee voor hen belangrijker dan rolzuiverheid en principes?
En voorzitter, door GS beoogde inhoudelijke wijzigingen van het innovatiefonds zijn nooit door PS geautoriseerd en daarmee niet geldig. Het Innovatiefonds is destijds ingesteld met als argument marktfalen, met vier concrete doelstellingen, en met diverse beoogde effecten. Als bijlage bij dit stuk zit een nieuw concept businessplan, waar allerlei zaken instaan die afwijken van de destijds door PS vastgestelde doelen en kaders. Kennelijk wil GS dus ook de inhoudelijke kaders van dit voorstel wijzigen. Daar gaan PS echter over, en dat ligt vandaag niet voor. Het bijgevoegde businessplan is dan ook ongeldig zolang PS de kaders van dit fonds niet heeft bijgesteld, zulks uiteraard enkel na een deugdelijke evaluatie.
Voorzitter hier blijft het niet bij wat betreft dit dossier.
Ten eerste: ik heb nu al diverse malen gevraagd ervoor te zorgen dat de statenstukken van dit dossier normaal vindbaar op de website van de provincie worden gepubliceerd. Dat is nog steeds niet gebeurd. Dit is een lopend dossier, waarvan alle stukken gewoon vindbaar moeten zijn, en niet in een archiefomgeving waar je alleen iets kunt vinden als je precies weet welk document je nodig hebt.
Dan voorzitter, ook met dit dossier wordt er door het college ver over het graf heen geregeerd. Dit is het zoveelste onbehoorlijke voorbeeld daarvan[2], en dat is een inbreuk op de bevoegdheden en rol van de volksvertegenwoordiging.
De in het statenvoorstel aangehaalde argumenten waarom dit fonds zo nodig nu al verlengd zou moeten worden, raken kant noch wal. Geld uitzetten kan immers tot het einde van de huidige looptijd, en dan bouw je af, zorg je dat de uitzettingen terugkomen. Ook wordt geargumenteerd dat de missies uit het beleidskader economie 2030 nog tot een succes moeten worden gemaakt. Zoals ik zojuist heb beargumenteerd, zijn de onder dit fonds liggende kaders nog steeds de destijds in 2013 vastgestelde kaders. Bovendien, wordt ook met dit argument alweer ongepast over het graf heen geregeerd.
Dan wordt gesteld dat als er geld van buiten wordt aangetrokken, de Brabantse economie als geheel daarvan zou profiteren. Voorzitter dat is een slecht argument want er zijn voorbeelden genoeg van bedrijvigheid waar de Brabantse economie niet van profiteert, denk aan opbrengsten die rechtstreeks weggesluisd worden naar het buitenland of de doorvoereconomie van de XXL-logistiek waar heel Brabant vol mee staat. Ook wordt gesteld dat een evaluatie nu weinig meerwaarde zou bieden omdat uitgebreid met de fondsmanager overlegd zou zijn. Voorzitter wat een arrogantie om met een dergelijk argument PS aan de kant te zetten.
Voorzitter, het statenvoorstel is dan ook samen te vatten als "GS doen waar ze zin in hebben, en verwachten dat PS bij het kruisje tekenen.
Aan de collega statenleden dan ook de vraag waarom ze dat zouden willen toelaten.
[1] voorbeelden: evaluatie van het LOF, rapport 180 graden anders dan statenvoorstel; evaluaties fondsen allemaal op één hoop willen gooien; alles met statenmededelingen willen afdoen; veel bevoegdheden naar zich toetrekken
[2] Zoals: beleidskaders die voor veel te lange termijnen worden vastgesteld, uitgaven die over de bestuursperiode heen zomaar structureel worden verklaard en ingeboekt, de MRB waarvan in 2019 werd bepaald dat die jaarlijks automatisch moet worden geïndexeerd en ga zo maar door.